Doğasal, toplumsal ve bilinçsel tüm süreçlerde geriye dönmenin olanaksızlığı.



Bu kavram gelişmemenin sürekliliğini dile getirir. Yirmi yaşına gelmiş bir insan yeniden on dokuz yaşına dönemez, kozasından çıkmış bir kelebek yeniden kozasına giremez. Tüm iniş çıkışlar ve yozlaşmalar son çözümlemede ileriye doğru gelişmenin kaçınılmaz sürecine katılırlar. Geriçevrilmezlik, sonsuz evrende sonsuz gelişme olanaklarının varlığını dile getirir. Zamanın akışı nasıl geriçevrilmezse bu akış içinde olup bitenler de geriçevrilemez, bir sonraki durum bir önceki duruma geri döndürülemez. Yozlaşmalar göreli ve gelip geçici, geriçevrilmezlikse temel ve evrenseldir.